Leczenie nadciśnienia tętniczego jest bardzo ciężkie i długotrwałe. Bardzo ważne jest, aby zaraz po prawidłowym zdiagnozowaniu przez lekarza choroby u pacjenta, podjąć właściwą dla danego rodzaju nadciśnienia terapię. Im wcześniej rozpoczęte leczenie, tym schorzenie przebiega w sposób łagodniejszy, zmniejsza się ryzyko powikłań, wydłuża życie pacjenta oraz co jest bardzo ważne, poprawia jego komfort. Odnosi się to do wszystkich typów nadciśnień, od tych najcięższych tj. złośliwych, do tych o łagodniejszym przebiegu.
Nadciśnienie – dieta, czyli co jeść przy nadciśnieniu
Osoby z mniej zaawansowanym nadciśnieniem tętniczym, powinny w taki sposób uregulować swój tryb życia oraz nawyki żywieniowe, aby w jak największym zakresie wyeliminować czynniki szkodliwe dla zdrowia. Warto się zastanowić co jeść przy nadciśnieniu tętniczym krwi. Dzięki takiemu podejściu jest możliwość ograniczenia, a nawet niestosowania leczenia farmakologicznego. Pomijając wszelkie kwestie żywieniowe, do prawidłowego leczenia nadciśnienia tętniczego konieczna będzie również stała kontrola ciśnienia, w oparciu o dokładny ciśnieniomierz.
Czynniki wpływające na nadciśnienie
Z kolei u pacjentów z cięższym i bardziej zaawansowanym nadciśnieniem, takie działanie może jedynie wspomóc leczenie farmakologiczne, tym samym zwiększając jego skuteczność. Ta grupa osób musi zażywać tabletki, a niekiedy nawet korzystać z pomocy psychoterapeuty. Jednakże w tym miejscu należy podkreślić, iż nie zawsze jest konieczność przyjmowania leków. Zależy to w szczególności od rodzaju nadciśnienia, wieku pacjenta, współistniejących chorób oraz od tego, czy pacjent znajduje się w grupie podwyższonego ryzyka. Istnieje wiele niefarmakologicznych metod leczenia lub łagodzenia nadciśnienia tętniczego u osób dotkniętych tym schorzeniem. W szczególności odnosi się to do:
- uregulowania masy ciała,
- unikania spożycia nadmiernej ilości soli,
- zwiększenia spożycia potasu,
- spożywania alkoholu w rozsądnych ilościach,
- zaprzestania palenia papierosów,
- zwiększenia aktywności fizycznej,
- poprawy trybu i sposobu życia,
- dostosowania odpowiedniej diety
Jak się okazuje, dieta to najlepszy i najkorzystniejszy sposób na leczenie choroby nadciśnieniowej. Polega ona na zmianie trybu i stylu życia, gdyż należy zwalczać nadwagę oraz dobierać odpowiednio produkty do swojego menu. Powinny to być przede wszystkim produkty zbożowe oraz warzywa i owoce. Ciekawostką jest, iż spadek wagi już o 10 kg powoduje obniżenie ciśnienia skurczowego o 5-20 mmHg. Ponadto leczenie niefarmakologiczne oprócz tego, że powoduje spadek wartości ciśnienia krwi, to również przyczynia się do wyrównania poziomu cukru lub cholesterolu oraz wzmacnia sprawność i odporność organizmu ludzkiego.
Co jeść przy nadciśnieniu
Stosowanie i przestrzeganie diety jest bardzo ważne nie tylko u osób z nadciśnieniem tętniczym, ale także u ludzi zdrowych lub chorujących na inne przypadłości. Przede wszystkim chodzi o wdrożenie właściwych zasad zdrowego odżywiania, niekoniecznie rezygnując ze wszystkich smakołyków, które jadło się do tej pory. Dlatego też, istotne jest aby zasięgnąć fachowej porady co należy jeść oraz czego należy unikać, aby być jak najdłużej sprawnym i zdrowym. Podjęta przez pacjenta dieta powinna przede wszystkim opierać się na ograniczeniu do minimum spożycia tłuszczów oraz soli. Należy jednak pamiętać, aby spożywać w tym czasie dużo owoców i warzyw bogatych w potas tj. banany, pomidory, szpinak, fasola itp. Potas odpowiada za regulację ciśnienia krwi tj. obniża ciśnienie skurczowe o ok. 5 mmHg, a rozkurczowe o prawie 4mmHg oraz za gospodarkę wodną organizmu, gdyż przyspiesza wydalanie soli i wody.
Najwięcej potasu jest w warzywach liściastych, cytrusach, pomidorach, ziemniakach i pestkach słonecznika. Aby w trakcie przygotowywania pokarmu produkty nie straciły potasu, należy je gotować na parze. Istotne w diecie są także zupy przygotowane z warzyw, mięsa drobiowego czy gotowanych ryb. Należy zwrócić uwagę również na rodzaj spożywanego pieczywa. Powinno być ono gruboziarniste, chrupkie lub pełnoziarniste. Nie wolno zapominać o jedzeniu kaszy, ryżu, płatków kukurydzianych, chudego sera i jogurtów. Ponadto zalecane jest konsumowanie jajek, orzechów włoskich i migdałów, a także picie niskooprocentowanego mleka oraz soków z warzyw. Osoby na diecie powinny pić herbatę bez cukru oraz słabą kawę. Bardzo ważne jest, aby w tym czasie unikać jedzenia typu fast food tj. chipsów, krakersów, słonych paluszków.
Witamina C wspomaga leczenie nadciśnienia
Według medycyny, osoby chorujące na nadciśnienie tętnicze, powinny dziennie dostarczać organizmowi od 1700 do 2000 kcal. Taka ilość kalorii, spowodowała by znaczne obniżenie ciśnienia krwi. Istotne jest, by w trakcie diety ograniczyć produkty pochodzenia zwierzęcego tj. tłuste mięsa oraz nabiał. Z kolei trzeba dążyć do zwiększenia spożywania witamin, w szczególności witaminy C. Jej niedobór może doprowadzić do zwężenia naczyń krwionośnych. Najwięcej jest jej w owocach cytrusowych, czarnej porzeczce, aronii, żurawinie. Ponadto kolejną witaminą mogącą powodować podwyższenie ciśnienia jest witamina D. Dlatego też, ważne jest by korzystać z promieni słonecznych zawsze kiedy jest taka możliwość. Przyjmuje się, że osoba na diecie powinna dziennie wypijać od 1,5 do 2,5 litrów płynów. Mogą to być: wody mineralne, świeże soki z warzyw i owoców oraz różnego rodzaju herbaty.
Sól wpływa na nadciśnienie
Nadciśnienie tętnicze to choroba, na która cierpią zazwyczaj osoby, które lubią zjeść dużo, tłusto i słono. Stosunkowo rzadziej na to schorzenie chorują wegetarianie, których dieta opiera się tylko na warzywach, owocach, rybach i innych zdrowych produktach, z małą ilością soli i tłuszczu. Należy pamiętać, iż walka z nadwagą jest pierwszym krokiem dążącym do uregulowania wartości ciśnienia tętniczego. Jak pokazują badania naukowe, za najbardziej skuteczną i zdrową dietę uznaje się tą z najniższą zawartością sodu. Dane statystyczne przedstawiają, iż nawet ok. 85% ludzi w wieku poniżej 45 lat choruje na nadciśnienie z powodu spożywania nadmiernej ilości soli. W przygotowywanych potrawach dietetycznych jest niemal całkowite wyeliminowanie soli kuchennej.
Ciekawostką jest, że do handlu wprowadzono sól potasową, która skutecznie obniża ciśnienie krwi. Zawiera ok. 30% mniej sodu, niż ta którą używa się tradycyjnie w kuchni. Okazuje się, iż sól w pokarmach jest tylko wtedy, kiedy sami ja tam wsypiemy. Z reguły kupowane produkty są niesłone. Jedynie nadmierna ilość soli znajduje się w gotowych daniach w konserwach lub innych opakowaniach. Trzeba pamiętać, że sól kuchenna, czyli chlorek sodu jest potrzebna do zachowania prawidłowej równowagi kwasowo – zasadowej wewnątrz i na zewnątrz komórek. Jednakże należy zachować umiar w jej używaniu, gdyż nadmiar może prowadzić do silnego zwężenia naczyń krwionośnych, a co za tym idzie nadciśnienie tętnicze. Ciekawostką jest, iż sól można zastąpić innymi przyprawami tj. kminkiem, majerankiem, tymiankiem, bazylią, oregano, a nawet lubczykiem.
Ponadto dla osób, które nie potrafią zjeść potrawy bez użycia soli, jest dostępna w sprzedaży tzw. sól dietetyczna inaczej mówiąc chlorek potasu. Cechuje się równie słonym smakiem, ale nie powoduje podniesienia wartości ciśnienia, gdyż nie zawiera sodu. Warto jednak jej stosowanie skonsultować z lekarzem, gdyż przy zażywaniu leków na nadciśnienie jej nadmiar w organizmie może powodować zaburzenie pracy serca. Dietetycy zalecają osobom chorym na nadciśnienie ograniczenie stosowania soli do pół łyżeczki dziennie tj. ok 4-5 g soli. Już w ciągu kilku tygodni można zaobserwować obniżenie wartości ciśnienia o 10 mmHg. Przy tej chorobie wystarcza człowiekowi 1g soli, by prawidłowo funkcjonował.
Nadciśnienie tętnicze – czego unikać w jedzeniu
Należy pamiętać, aby osoby z nadciśnieniem tętniczym unikały spożywania wszelkiego rodzaju tłuszczów zwierzęcych. Należą do nich: słoniny, smalce, masła, tłuste sery, a niekiedy nawet twaróg i mleko. Nadmiar tych produktów w organizmie może spowodować zniszczenie naczyń krwionośnych oraz miażdżycę, której skutkiem jest ciśnienie. Dlatego też powinno się ich zastąpić tłuszczami roślinnymi tj. olejami i oliwami. Zaleca się olej z orzechów włoskich i sezamu, a także olej rzepakowy, gdyż zawierają dużo kwasu omega -3. W tej sposób znacznie obniża się ciśnienie krwi, a także poziom cholesterolu LDL, który jest bardzo niebezpieczny dla organizmu ludzkiego. Może on spowodować obklejenie ścian naczyń krwionośnych, a tym samym zablokowanie przepływu krwi.
Potrzebny tłuszcz omega-3 najwięcej w sobie zawierają ryby. Dietetycy polecają osobom chorym w szczególności łososia oraz świeżą makrelę. Należy również pamiętać, iż w stosowanej diecie przy nadciśnieniu tętniczym nie może zabraknąć produktów z dużą zawartością błonnika. Najwięcej jest go w kaszach, ciemnym pieczywie, otrębach, a także w płatkach kukurydzianych. Błonnik odpowiada za lepsze wchłanianie cholesterolu oraz bardzo skutecznie wspiera przemianę materii.
Żywność wspomagająca leczenie nadciśnienia
Według przeprowadzonych badań wśród społeczeństwa, na nadciśnienie tętnicze w szczególności chorują osoby starsze. Jest to spowodowane ich niewłaściwym sposobem odżywiania, które wynika z tego, że ta cześć populacji w tej fazie życia miewa zaburzenia smaku, powonienia, narastające problemy z trawieniem, a niekiedy także następuje utrata apetytu. Ich jadłospis z reguły pozbawiony jest warzyw, owoców, produktów bogatych w magnez, wapń, błonnik czy potas. Te składniki w spożywanych pokarmach odpowiadają za obniżenie ciśnienia krwi oraz wzmocnienie serca i lepsze samopoczucie u seniorów. Niestety w ich menu przeważają produkty bogate w nadmierną ilość soli, tłuszczu pochodzenia zwierzęcego, a także w mięsa i wędliny zawierające dużą ilość cholesterolu.
Ponadto zazwyczaj jedzą białe pieczywo, które jest pozbawione niemal wszelkich składników odżywczych, a dodatkowo powodują zakwaszenie organizmu. Jednakże, trzeba podkreślić, iż osoby z nadciśnieniem tętniczym nie muszą całkowicie rezygnować ze swoich ulubionych potraw. Można zjeść golonkę czy inne mięsa smażone. Ważne jednak jest, by spożywali je z należytym umiarem, we właściwych porcjach oraz odpowiedniej porze dnia. Ponadto należy wypijać bardzo duże ilości wody, która zresztą wspomaga odchudzanie i jest zalecana przy stosowanej diecie.