Nadciśnienie tętnicze to niebezpieczna przypadłość, która określana jest cichym zabójcom, ponieważ przyczynia się do wielu chorób, a nieleczone może prowadzić do zgonu. Coraz więcej ludzi w Polsce i na świecie umiera z powodu nadciśnienia. Podwyższone ciśnienie zwiększa ryzyko wylewu, zawałów serca, które w konsekwencji bez szybkiego udzielenia pomocy powodują zgony lub trwałe kalectwo. Niestety bardzo wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że ma wysokie ciśnienie, które trzeba leczyć. Bardzo często w przypadku wystąpienia wysokiego ciśnienia bagatelizujemy jego objawy, nie idąc do lekarza i nie podejmując odpowiedniego leczenia. Niektórzy dowiadują się o nadciśnieniu dopiero po interwencji pogotowia i pobycie w szpitalu. Pomimo wielu programów społecznych i mediów wiedza o nadciśnieniu dla niektórych osób wydaje się być znikoma. W wielu domach nie uświadczymy nawet ciśnieniomierza. A problem nadciśnienia wydaje się być bardzo duży w naszej populacji, już co 3 polak cierpi na nadciśnienie a większość osób nawet nie wie, że takowe ma. Również nadciśnienie nie omija dzieci, coraz więcej z nich ma objawy wysokiego ciśnienia związane nie tylko z uwarunkowaniami genetycznymi i chorobami współistniejącymi a przede wszystkim z złą dietą i otyłością.
Wartości ciśnienia krwi
- Ciśnienie poniżej 120/80 mmHg – optymalne
- Ciśnienie skurczowe 120-129 mmHg i/lub rozkurczowe80-84 – prawidłowe
- Ciśnienie skurczowe 130-139 mmHg oraz/lub rozkurczowe 85-89 mmHg – prawidłowe, podwyższone
Nadciśnienie i jego rodzaje
- Nadciśnienie tętnicze I stopnia – ciśnienie skurczowe 140-159 mmHg i rozkurczowe 90-99 mmHg
- Nadciśnienie tętnicze II stopnia – ciśnienie skurczowe wynosi 160-179 mmHg, a rozkurczowe 100-109 mmHg
- Nadciśnienie tętnicze III stopnia – ciśnienie skurczowe oscyluje w granicach powyżej 180 mmHg, a rozkurczowe powyżej 110 mmHg
Ciśnieniomierz naramienny z 2 mankietami w małym i dużym rozmiarze
Co powoduje nadciśnienie tętnicze?
Nadciśnienie tętnicze może być tzw. pierwotne, które nie ma konkretnej przyczyny tutaj sprzyjać jego wzrostowi mogą czynniki genetyczne czy środowiskowe i inne nie zależne od nas. Jednak zdarza się ono znacznie rzadziej niż ciśnienie powodowane chorobami czy nieprawidłowym trybem życia.
Nadciśnienie wtórne ten rodzaj wysokiego ciśnienia zazwyczaj związany jest z innymi dolegliwościami jak np. bezdech senny, zwężona aorta, przewlekłe choroby nerek, nowotwory nadnerczy, zespół Conna, zespół Cushinga, tutaj można wymienić bardzo wiele chorób współistniejących.
Bardzo często nadciśnienie jest powodowane nieodpowiednim trybem życia spożywaniem używek, czy niektórymi lekami. Do występowania nadciśnienia w dużej mierze przyczynia się nieodpowiednia dieta, w której dominuje nadmiar soli, tłuszczy zwierzęcych, spożywanie dużej ilości alkoholu, palenie tytoniu.
Nadciśnienie często powoduje otyłość, zwłaszcza niebezpieczna jest otyłość brzuszna. W dużej mierze brak aktywności fizycznej, prowadzenie leniwego trybu życia sprzyja nadciśnieniu tętniczemu. Ruch i dieta jest bardzo istotny sprzymierzeńcem w walce z nadciśnieniem tętniczym i co ważne nic nie kosztuje i nie powoduje działań ubocznych jak leki.
Ruch przy nadciśnieniu tętniczym
W wielu przypadkach przy wysokim nadciśnieniu tętniczym koniecznością dla prawidłowego funkcjonowania jest przyjmowanie odpowiednich leków zapisanych przez lekarza prowadzącego, jednak aby nasz stan zdrowia się polepszył, istotne jest stosowanie zbilansowanej diety i ruch. W niektórych przypadkach, kiedy nadciśnienie nie jest związane z czynnikami genetycznymi oraz powodowane innymi jednostkami chorobowymi, nadciśnienie udaje się zmniejszyć, dzięki odpowiedniej diecie i wdrożeniu aktywności fizycznej.
Bardzo dużo mówi się o diecie, która może obniżyć ciśnienie krwi, ponieważ stosowanie odpowiedniej diety może w dużym stopniu pozytywnie wpłynąć na wartości ciśnienia obniżając je. A jeżeli połączymy dietę z odpowiednią aktywnością fizyczną to zmniejszymy ciśnienie, zgubimy nadprogramowe kilogramy, ponieważ w dużej mierze to otyłość brzuszna przyczynia się do występowania nadciśnienia tętniczego. Czasami nie zdajemy sobie sprawy jak dobroczynne właściwości ma ruch na nasze samopoczucie i zdrowie.
Ruch wydziela endorfiny zwane hormonem szczęścia, które mają wpływ na lepsze nasze samopoczucie. Aktywność fizyczna ma bardzo duże znaczenie jeżeli chodzi o nadciśnienie fizyczne, według przeprowadzanych badań klinicznych nawet umiarkowany ruch daje bardzo dobre efekty. Przy nadciśnieniu tętniczym na jego rozwój może mieć bardzo często czynniki genetyczny, jeżeli nasi rodzice lub też jeden z rodziców choruje na nadciśnienie to my również jesteśmy w grupie ryzyka. Jednak tutaj również zmniejszyć bądź wykluczyć nadciśnienie tętnicze można za pomocą diety i regularnej aktywności fizycznej. Według amerykańskich badaczy już nawet 150 minut umiarkowanego ruchu tygodniowo może przynieść znaczące korzyści jeżeli chodzi o osoby z predyspozycjami do występowania nadciśnienia tętniczego. Osoby systematycznie ćwiczące nawet, u których w rodzinie występuje nadciśnienie tętnicze są mniej narażone niż osoby nie ćwiczące wcale. Dla osób, które nie podejmują żadnej aktywności fizycznej ryzyko rozwinięcia się nadciśnienia tętniczego może być bardzo duże, nawet jeżeli w rodzinie nie było nadciśnienia tętniczego.
Zatem jaką aktywność fizyczną powinny uprawiać osoby cierpiące na nadciśnienie tętnicze? Możliwości jeżeli chodzi o aktywność fizyczną jest bardzo wiele. Jednak należy pamiętać, że każda z aktywności fizycznych powinna być indywidualnie dobrana do zdrowia osoby z nadciśnieniem tutaj również pod uwagę bierze się inne schorzenia, czy ograniczenia wagowe. Ćwiczenia jakie powinniśmy wykonywać musi ustalić specjalista aby były dla nas bezpieczne. Osoby bez odpowiedniej wiedzy i przygotowania nie powinny samodzielnie rozpoczynać treningów chyba że jest to lekka nieobciążająca aktywność jak np. spacery. Ćwiczenia należy wprowadzać stopniowo. Nieodpowiednio dobrana aktywność fizyczna zamiast pomóc może nam zaszkodzić, dlatego bardzo ważna jest tutaj konsultacja ze specjalistą. Ćwiczenia jakie powinno się wykluczyć to przede wszystkim ćwiczenia nadmiernie obciążające jak dźwiganie ciężarów, niewskazane są również sporty walki. Unikać również należy ćwiczeń wykonywanych w pozycji pochylającej.
Przy nadciśnieniu tętniczym jak już wspomnieliśmy wyżej zaleca się codzienne spacery około 30 minut dziennie, bardzo dobry jest nordic walking, marsze, jogging, pływanie,rekreacyjna jazda na rowerze. Zalecane są również lekkie ćwiczenia wytrzymałościowe, które pozwolą nam poprawić wydolność naczyń krwionośnych oraz układu krążenia, działają także wzmacniająco na serce oraz pozwalają dotlenić narządy wewnętrzne. Systematyczna aktywność fizyczna pomaga w walce z nadprogramowymi kilogramami, tym samy przyczynia się również do spadku ciśnienia. Regularne wykonywanie ćwiczeń może nawet obniżyć ciśnienie skurczowe o około 11 mm Hg i o ok. 6 mm Hg ciśnienie rozkurczowe.
Jak widać istnieje szereg korzyści z uprawiania aktywności fizycznej nie tylko dla osób, mających nadciśnienie tętnicze ale również systematyczny ruch pomaga przeciwdziałać innym jednostkom chorobowym, które bardzo często maja swoje podłoże przy otyłości jak np. cukrzyca, choroby zwyrodnieniowe, układu krążenia itp. A co najważniejsze spacery, bieganie czy inne ćwiczenia wykonywane w domu nic nie kosztują są całkowicie za darmo, jedynie potrzebujemy kilkunastu minut dziennie aby żyć zdrowiej i utrzymać swoje zdrowie w dobrej kondycji. Warto pamiętać aby mierzyć systematycznie swoje ciśnienie tętnicze a do tego celu używać dobrej jakości ciśnieniomierzy.