Ciśnienie tętnicze ma każdy z nas, jest to siła nacisku jaką krew, która przepływa w naszym organizmie wywiera na ściany tętnic. Podczas skurczu mięśnia sercowego krew jest wypychana do naczyń tętniczych docierając do wszystkich narządów i tkanek. Ciśnienie nie jest stałe i bardzo często się zmienia, jednak kiedy dłużej utrzymuje się zbyt wysokie lub występują duże wahania to należy zgłosić się do lekarza, który po wykonanych badaniach zaleci odpowiednie leczenie.

Jednak bardzo wiele osób już w średnim wieku zmaga się z lekkim nadciśnieniem, które można niwelować jeszcze za pomocą diety, gorzej jest kiedy ciśnienie jest znacznie podwyższone i występuje nadciśnienie wtedy konieczna jest farmakoterapia, wdrożenie odpowiedniej diety i aktywności fizycznej. Nadciśnienie tętnicze uznawane jest za jednostkę chorobową, która określana jest mianem chorób cywilizacyjnych. Niestety nieleczone nadciśnienie tętnicze może być bardzo niebezpieczne w skutkach poprzez pojawiające się choroby w wielu przypadkach prowadzące do trwałego kalectwa lub zgonu. Dlatego nie powinniśmy bagatelizować nawet najmniejszego problemu z naszym ciśnieniem i zgłosić się do lekarza. Im wcześniej zdiagnozowane tym lepszy efekt leczenia. Pomocny w tym wszystkim może okazać się dobry ciśnieniomierz elektroniczny lub zegarowy.

Czym jest nadciśnienie tętnicze

Ciśnienie tętnicze ma każdy z nas, problem pojawia się wówczas kiedy jest ono zbyt wysokie. Norma ciśnienia tętniczego u zdrowej osoby powinna wynosić od 120 – 129 mm Hg / 80 – 84 mm Hg. Powyżej tej normy utrzymujące się przez dłuższy czas wysokie ciśnienie powinno być  skonsultowane ze specjalistą.

  • Ciśnienie prawidłowe: 120 – 129 mm Hg / 80 – 84 mm Hg
  • Ciśnienie wysokie prawidłowe: 130 – 139 mm Hg / 85 – 89 mm Hg
  • Nadciśnienie tętnicze 1. stopnia: 140 – 159 mm Hg / 90 – 99 mm Hg
  • Nadciśnienie tętnicze 2. stopnia: 160 – 179 mm Hg / 100 – 109 mm Hg
  • Nadciśnienie tętnicze 3. stopnia: ≥ 180 mm Hg / ≥ 110 mm Hg

Główne przyczyn nadciśnienia tętniczego

Przyczyn nadciśnienia tętniczego może być bardzo wiele jednak my skupimy się na tych, które najczęściej przyczyniają się do takiego stanu. Pomijając uwarunkowania genetyczne, które mogą powodować znaczny wzrost ciśnienia to przyczyn jest dużo więcej.
Nadciśnienie tętnicze może być pierwotne lub wtórne.

Nadciśnienie wtórne to nadciśnienie, które zazwyczaj powodują różnego rodzaju choroby najczęściej są to choroby nerek i naczyń nerkowych, choroby narządów wydzielania wewnętrznego np. tarczycy, rdzenia i kory nadnerczy, przysadki mózgowej, przytarczyc, wady serca i dużych naczyń, zespół obturacyjnego bezdechu sennego, choroby neurologiczne, działania niepożądane leków. Nadciśnienie wtórne może pojawić się w każdym wieku. Nadciśnienie wtórne można podejrzewać u pacjenta kiedy ma jakąś z powyższych chorób oraz wysokie ciśnienie. W przypadku kiedy występuje odporność na leczenie lekami nadciśnieniowymi również można podejrzewać nadciśnienie wtórne.

Nadciśnienie pierwotne występuje zazwyczaj kiedy nie towarzyszy mu żadna choroba jednak mogą pojawiać się pewne czynniki, które w znaczny sposób powodują podwyższenie ciśnienia. Bardzo często nadciśnienie pierwotne łączy się z uwarunkowaniami dziedzicznymi, rodzinnymi, chociaż nie do końca wiadomo, który gen jest odpowiedzialny za zmienność. Do najczęstszych czynników powodujących wzrost ciśnienia tętniczego możemy zliczyć

Otyłość szczególnie niebezpieczna jest otyłość brzuszna, która jest uznawana przez WHO za jeden z najsilniejszych czynnik ryzyka sercowo-naczyniowego. Dlatego u osób, gdzie wystąpiło nadciśnienie tętnicze zaleca się zredukowanie wagi oraz zmianę nawyków żywieniowych prowadzących do kontrolowania wagi.

Nadużywanie alkoholu również przyczynia się do zwiększenia ciśnienia tętniczego, palenie papierosów to kolejny nałóg, który podwyższa ciśnienie. Bardzo często osoby z nadciśnieniem, z chorobami wieńcowymi  niewydolnością serca przyjmują leki z grupy beta-adrenolityki, które mają wpływać na obniżenie ciśnienia tętniczego zwalniając czynność serca. Niestety ten rodzaj leków wchodzi w interakcje z nikotyną ta z kolei pobudza układ współczulny, tym samym przyspieszając czynności serca co prowadzi do zwiększenia ciśnienia tętniczego.

Spożywanie dużej ilości soli kamiennej. Zbyt duża ilość soli w diecie może przyczynić się do rozwoju niektórych jednostek chorobowych w tym do zwiększenia ciśnienia krwi, dlatego u osób z nadciśnieniem tętniczym należy ograniczyć spożywanie soli do minimum. Jednak nie jest to łatwe, ponieważ sól występuje w większości przetworzonej żywności ale również innych produktach typu np. kiszonki. Powinniśmy w takim przypadku spożywać więcej owoców i warzyw oraz wybierać naturalne produkty nieprzetworzone.

Siedzący tryb życia także sprzyja nadciśnieniu tętniczemu, zaleca się aby zdrowy człowiek wykonywał około 5 tys. kroków dziennie. Każdy ruch jest wskazany nawet ten najmniejszy jednak dla osób które mają już zdiagnozowane nadciśnienie tętnicze nie zaleca się ciężkiej aktywności fizycznej w postaci podnoszenia ciężarów, nadmiernego forsowania organizmu. Najlepsze są spacery, jazda na rowerze niewyczynowa, pływanie.

Stres to kolejny czynnik, który podwyższa ciśnienie tętnicze, przewlekły stres jest szczególnie niebezpieczny dla naszego zdrowia. Może powodować wzrost ciśnienia u osób szczególnie podatnych. Ale również prowadzić do innych chorób np. nerwicowych. W leczeniu przewlekłego stresu stosuje się również metody, mogące skupiać się na terapii odstresowującej w cięższych przypadkach stosuje się farmakoterapię. Jednak tutaj wszystko zależy od stanu zdrowia pacjenta i diagnozy lekarza.

Innymi czynnikami mogą być zaburzenia sodowe, potasu, małe spożycie wapnia tutaj nadmiar wymienionych składników w organizmie szkodzi podobnie jak ich brak co również może wpływać na wahania ciśnienia.

Powyżej wymieniliśmy jedne z najczęstszych przyczyn, które mogą powodować nadciśnienie tętnicze. Warto zwrócić uwagę, że oprócz uwarunkowań genetycznych, czy ciśnienia powodowanego różnymi jednostkami chorobowymi to na inne czynniki bardzo często możemy mieć wpływ my sami. Jak np. otyłość, do której nie powinniśmy się starać doprowadzić, spożywanie zbyt dużej ilości soli w diecie, siedzący tryb życia bez żadnej aktywności fizycznej a czasami wystarczyłby systematyczne spacery. Również unikanie czynnika stresującego ma duży wpływ na występowanie ciśnienia, szczególnie kiedy stres jest przewlekły. Nie wspominając o paleniu papierosów czy spożywaniu alkoholu. Na używki jakie stosujemy ma wpływ każdy z nas w przypadku uzależnień najlepiej skorzystać z pomocy specjalnych ośrodków. Wiec w większości przypadków na niektóre choroby w tym nadciśnienie tętnicze wiele z nas pracuje sobie przez lata prowadząc niezdrowy i niehigieniczny tryb życia. Dlatego wiedza w temacie zdrowia, diety i odpowiedniego ruchu jest niezbędna i powinna być propagowana już od najmłodszych lat.

Każdy rodzaj nadciśnienia bez względu czy jest on pierwotny czy wtórny wymaga systematycznego pomiaru w ciągu dnia. A przy nadciśnieniu tętniczym szczególną uwagę należy zwrócić na dobrej jakości ciśnieniomierz najlepiej naramienny. Pod uwagę przy zakupie musimy brać również inne schorzenia układu sercowego – naczyniowego jak np. arytmia, choroba wieńcowa.